بیماری در استخر پیش ساخته پرورش ماهی خاویاری

انواع بیماری هایی که در تاسماهیان شایع می باشد
 بیماری های قارچی، ویروسی، باکتریایی، انگلی، تغذیه ای و محیطی است. اکثریت بیماری های ماهیان خاویاری مشابه دیگر ماهیان پرورشی نظیر قزل آلا، کپور و... می باشد و این بیماریها مختص تاس ماهیان نمی باشد.
پیشگیری از هر یک از این بیماریها  از طریق مدیریت صحیح تغذیه ای و بهداشت آب و محیط پرورشی ( استخر پیش ساخته و سایر استخر ها) و اکسیژن رسانی مطلوب بهترین روش برای جلوگیری به مبتلا شدن ماهیان به این بیماریها گزارش شده است .از طرفی  تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری ها از روش مرسوم پاتولوژیک ماهی باید انجام پذیرد. البته در مورد  بیماری های ویروسی استثناء وجود دارد.
بیماری های ویروسی در ماهیان خاویاری
در ماهیان خاویاری چهار خانواده از ویروس ها شناسایی شده اند. که شامل: Adenoviridae ، Herpesviridae ، Iridoviridae ، Papovaviridae می باشد.
 
گروه Herpesviridae ،  Iridoviridae بیشترین و حاد ترین ویروسها در ماهیان خاویاری هستند.  
ایریدوویروس تاس ماهی سفید (WSIV) شناخته ترین ویروس در میان ماهیان خاویاری است که ماهیان را بشدت درگیر میکند اما هنوز درمان قطعی برای این ویروس گزارش نشده است.
ساپرولیگنازیس نیز یکی از شایعترین بیماری های قارچی در ماهیان خاویاری می باشد. در این نوع بیماری تخم های مرده و بارور نشده اغلب دچار این نوع قارچ می شوند، بنابراین ضروری است که جهت پیشگیری از قارچ زدگی تخم های سالم اقدام به درمان مناسب نمود. و تخم هی قارچ زده را از تخم های سالم جداسازی کرد  و محیط را برای تخم های سالم از این نوع قارچ پاکسازی نمود.قارچ ساپرولیگنازیس به غیر از تاثیر مستقیم بر تخم ها بر میزان اکسیژن محلول در سیستم های انکوباسیون تاثیر منفی دارند و اگر به موقع تشخیص داده نشود تمامی تخمهای سالم را نیز درگیر خواهد نمود از اینرو برای پیشگیری یا درمان باید از روشهای مرسوم بهداشتی استفاده نمود.
بعد از رهایی تخمهای سالم از قارچ زدگی و به منظور جلوگیری از بیمار شدن لارو و بچه ماهی، بهترین روش مدیریت تخصصی و نظارت دقیق بر کیفیت آب محیط پرورشی،  تغذیه به موقع و دقیق  وهمچنین  جلوگیری از عوامل استراس زا نظیر تراکم بالا و دستکاری بی مورد می باشد. شایعترین بیماری که در طول دوره پرورش بچه ماهیان را در استخر پیش ساخته و یا سایر استخرها درگیر میکند، انگلهای خارجی (i.e. Trichodina, Diclybotrium, Nitzschia) و عفونت های باکتریایی می باشند. با این وجود  انگلهای و بیماریهای دیگری نیز وجود دارد که هر چند می تواند  وضعیت فیزیولوژیکی تعدادی از ماهیان را وخیم کند اما تلفات زیادی را به بار نخواهد آورد و تشخیص و درمان به موقع می تواند وضعیت پرورش این بچه ماهیان را بهبود بخشد.
روش نمونه برداری از ماهیان بیمار
روش نمونـه بـرداری ، نگهـداری و ارسـال نمونـه هـا بـه آزمایشگاه بهداشت و بیماریها
در ابتدا نمونه برداری از اسـتخرها بـا اسـتفاده از تـرال و از وان یا استخر پیش ساخته بـا استفاده از ساچوكهای مناسب انجام می شود.
در صورتیکه  از دست برای گرفتن ماهی استفاده میشود بایـد عـلاوه بـر اسـتفاده ازدستکش های مناسب از وارد فشار به ماهی كـه سـبب ایجـاداسترس،جراحت و ترشح زیـاد موكـوس و غیـره مـیگـردد،اجتناب نمود، زیرا هر یک از موارد ذکر شده عاملی برای تشدید بیماری می باشد.
بهترین روش ارسال نمونه ماهی به منظور بررسـی بهداشـتی ارسال به صورت زنده بوده و نمونه هـای هـر اسـتخر بایـد بـه همراه آب پرورشی در مخزن مجزا به مرکز آزمایشگاه منتقل شود.
ماهیانی كه بیش از یك ساعت از زمان مرگ آن هـا نگذشـته است در صورت عدم دسترسی به كارشناسان بخش بهداشـت و بیماریها باید بلافاصله  به روش استاندارد فریز شود و در اولین فرصت جهت بررسی و شناسایی بیماری به آزمایشگاه منتقل گردد.
باید توجه داشت که فریز کردن ماهی باعث یـخ زدن سلولها می شود که در اینصورت این ماهی ها  به منظور مطالعات آسیب شناسی مناسب نیستند و در اینصورت باید از روشهای استاندارد موجود استفاده گردد.